Үкімет өз мүмкіндігінен тыс өмір сүріп жатыр, оны қазақстандықтар ерте ме, кеш пе төлеуге мәжбүр болады. Бұл туралы сарапшы Олжас Байділдинев айтты.
Оның айтуынша, Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Ұлттық қор қаражатын ұтымды жұмсау туралы тапсырмасына қарамастан, Қазақстанда осы Қордан ақша жұмсайтын салалар көбейіп барады. Оның ішінде «ҚазМұнайГаз» бағалы қағаздарын сатуға мүмкіндік берді, ал Сенат 2024 жылы республикалық ауқымдағы маңызды инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландыруға қордан 1,6 триллион теңге трансфертті мақұлдады.
«Мойындауымыз керек, үкімет өз мүмкіндігінен тыс өмір сүріп жатыр. Болашақ ұрпаққа, экономиканы дамытуға арналған Ұлттық қорды сатып жатырмыз», – деді «Байділдинов, мұнай» бағдарламасын құрушы.
Ол сондай-ақ жыл сайын бюджет тапшылығы өсіп жатқанын атап өтті. Оның сөзінше, 3% өсім аса үлкен көрсеткіш болмауы мүмкін, бірақ ақшаға шаққанда бұл өте үлкен сома.
Halyk Finance мәліметінше, 2023 жылдың I жартыжылдығында мемлекеттік бюджет тапшылығы 2,22 трлн теңгені құраған. Байділдиновтің сөзінше, қаржының басым бөлігі әлеуметтік шығындарға жұмсалады.
«Сонымен қатар, биыл «ҚазМұнайГаз» мысалында көріп отырғанымыздай, үкіметтің парламенттен тыс ақшаны қалай алатыны туралы әртүрлі схемалар бар. Қараша айында республикалық бюджеттің кіріс бөлігі 1,1 триллион теңгеге орындалмағаны белгілі болды, себебі бастапқыда болжанған салықтар жиналмай қалды. Сонымен қатар, мемлекеттік қарызға қызмет көрсету құны да жыл сайын өсіп келеді. Биыл бұл мақсатқа 3,7 триллион теңге (негізгі қарыз және пайыз) бөлінді, бұл айтарлықтай қомақты сома. Салыстыру үшін айтсақ, 2007 жылы бүкіл мемлекеттік бюджет 2 триллион теңгеден сәл астатын. Үкімет азаматтарды қарызға батып кетті дегенде, өзінің үлкен қарызы бар екенін естен шығарады», – деді ол.
