Бұл әртүрлі түрлерде болуы мүмкін, мысалы, онлайн қорлау, жек көрсету, қорқыту немесе жалған ақпарат тарату. Кибербуллингді бастан кешіріп жатқан адамдар үшін бұл өте ауыр және стрессті жағдай болуы мүмкін.
Кибербуллингден қорғану үшін бірнеше әдістер бар:
- Ақпараттың Құпиялығын Сақтау: Жеке ақпаратыңызды (мекен-жай, телефон нөмірі, банктік деректер) құпия сақтаңыз және оны интернетте бөліспеңіз.
- Қауіпсіздік Параметрлерін Пайдалану: Әлеуметтік желілер мен басқа да платформалардағы қауіпсіздік параметрлерін белсендіріп, кімнің сіздің ақпаратыңызға қол жеткізе алатынын шектеңіз.
- Байланыс Деректерін Басқару: Егер сізге белгісіз адамдардан қорқынышты немесе қорлау хабарламалары келсе, оларды блоктаңыз немесе жазылымнан шығарыңыз.
- Ескерту Жасау: Егер сіз кибербуллингті бастан кешірсеңіз, ата-анаңызға, мұғалімге немесе сенімді ересек адамға хабарлаңыз.
- Дәлелдерді Сақтау: Кибербуллингді дәлелдеу үшін, хабарламаларды, суреттерді және басқа да дәлелдерді сақтаңыз. Бұл полицияға немесе басқа да тиісті органдарға хабарлаған кезде пайдалы болады.
- Психологиялық Қолдау: Кибербуллингді бастан кешірген адамдар үшін психологиялық қолдау алу маңызды. Бұл өзіңізді қорғау үшін қажет.
- Заңдық Кеңес: Егер кибербуллинг қылмыстық іске жататын болса, заңгермен кеңес алу пайдалы болуы мүмкін.
Кибербуллинг - бұл қоғамдағы маңызды мәселе, және онымен күресу үшін білім алу және саналы түрде әрекет ету маңызды.
Психологтар кибербуллингқа ұшыраған адамға мынадай кеңестер ұсынады. Егер сіз немесе таныс адамыңыз кибербуллингтен зардап шегіп жатса, келесі қадамдарды қарастыруға болады:
- Эмоцияларыңызды тану және қабылдау: Кибербуллингді бастан кешірген адамдар үшін қорқыныш, қайғыру, ашу сияқты күшті эмоцияларды бастан кешіру қалыпты жағдай. Бұл сезімдерді тану және оларды қабылдау маңызды.
- Сенімді адамдармен сөйлесу: Достарыңызбен, отбасы мүшелеріңізбен немесе сенімді ересектермен сөйлесіп, оларға жағдайды айтып беріңіз. Олардың қолдауы сізге күш береді.
- Профессионалды көмек алу: Психолог немесе терапевтпен кездесу сізге кибербуллингтен туындаған стрессті басқаруға және оны жеңу үшін стратегиялар әзірлеуге көмектеседі.
- Онлайн қауіпсіздік шараларын қолдану: Әлеуметтік желілерде қауіпсіздік параметрлерін реттеп, белгісіз пайдаланушылардан келетін хабарламаларды блоктау.
- Кибербуллинг тралы хабарлау: Егер сіз әлеуметтік желілерде немесе басқа платформаларда кибербуллингке ұшырасаңыз, осы платформалардың қолдау қызметіне хабарласып, тиісті шараларды қолдануды сұраңыз.
- Дәлелдерді жинақтау: Сізге келген қорлау хабарламаларының скриншоттарын жасаңыз. Бұл дәлелдер заңдық шаралар қабылдау кезінде пайдалы болуы мүмкін.
- Өзіңізді оңалтуға уақыт беріңіз: Эмоциялық жарақаттан қалпына келу уақытты талап етеді. Өзіңізге қамқорлық жасауға және жағымды қызметтерге көңіл бөлуге тырысыңыз.
Егер сіз кибербуллингтен зардап шегіп жатсаңыз, өзіңізді жалғыз сезінбеңіз. Көптеген адамдар сізге көмектесуге дайын, және сіздің жағдайыңызды жақсарту үшін көптеген ресурстар бар.