Қазақ тіліне деген құлшыныспен танылған Мәжіліс депутаты Абзал Құспан әлеуметтік желіде Астанада қазақтардың намысы мен намысы жоқ екенін айтты. «Халық дауысы» тілшісі депутаттан оның мәлімдемесі әлеуметтік алауыздық пен тілдік кемсітушілікті қоздыру болмай ма деп сұрайды.
«Иә, бұл аздап эмоционалды мәлімдеме екеніне келісемін, бірақ соған қарамастан мен ешкімнен кешірім сұрамаймын. Себебін түсіндіре аламын. Маған ренжіген таныстарым, әріптестерім де бар. Мен де оларға: «Ешқайсыңды арнайы айтайын дегенім жоқ, бірақ сөзім үшін ешкімнен кешірім сұрамаймын», – деп ескертті Абзал Құспан.
Оның пікірінше, қазақтар үшін тіл мәселесі қазіргі заманның өзекті мәселелерінің бірі болып табылады.
«Қанды оқиғалардың барлығы – Жаңаөзен, қаңтар оқиғалары... Неліктен болды? Мен оны терең зерттедім, жақсы білемін. Осының бәріне мемлекет неге рұқсат берді? Бірақ бір кездері олар әлеуметтік желілердің қазақтілді сегментін бақыламағандықтан», - деді мәжілісмен.
Ал, қазақтілді авторлар мен блогерлер өз басылымдарында қазақ тілін білу мен намыстың арақатынасы тақырыбын жүйелі түрде көтеріп келеді, дегенмен Абзал Құспан атап өткендей, оларды орыстілді аудитория сирек естиді. Диалогтың жоқтығынан қазақтілді ортада радикалдану деңгейі жоғары.
Абзал Құспанның айтуынша, намысты қазақ баласын қазақ тілінде сөйлетуге тырысу керек.
«Тарихты еске алсақ, КСРО кезінде барлық облыс орталықтарында қазақ тілінде оқытатын мектептер болмаған. Елордамыз Алматының өзінде жалғыз қазақ мектебі болды. Айтпақшы, бұл мектептің ашылуына Смаханұлы бастаған қаламгерлер қол жеткізді.
Ал олар қаланың басқа жерінде тұрса да балаларын дәл осы мектепке берді. Оларды не итермеледі? Бұл құрмет. Яғни, олар ұлдарының ана тілінде білім алуын қалаған, қалаған, сол кезде күрескен.
Енді бізге не жетіспейді? Бізде балабақшалар, қазақ тілінде оқытатын мектептер, университеттер көп, бәрі бар. Жетіспейтіні – осы құрмет.
Егер адам баласының ғана емес, болашақ ұлтының болашағын шынымен де ойлайтын болса, ең болмағанда баланың мемлекеттік тілде азды-көпті шыдамдылықпен сөйлей білуіне тырысуы керек деп ойлаймын», – дейді ол. .
Заңнамаға келетін болсақ, заңгер ретінде Абзал Құспан астаналықтардың моральдық жағдайын өткір анықтауымен Қылмыстық кодекстің 174-бабын бұзбағанына және оны әлеуметтік, этникалық араздықты қоздырғаны үшін жауапқа тартуға жол жоқ екеніне сенімді. немесе діни өшпенділік.
«Мен қазақтар туралы айтып отырмын, мен орыстар туралы емес, мен басқалар туралы айтпаймын. Бұл біздің ішкі мәселелеріміз. Бұл тіпті қазақ қоғамы емес, қазақтар арасында», - деп түсіндіреді ол.
Ол өзінің жазбасына елордадағы адам көп жиналатын саябақта түсірілген видеоны тіркеген. Ал, Азаматтық кодекстің 145-бабына сәйкес, ешкімнің де оның келісімінсіз, ал ол қайтыс болған жағдайда мұрагерлердің келісімінсіз оның бейнесін пайдалануға құқығы жоқ. Дегенмен, депутат бұл бап бойынша да ешнәрсе бұзбағанына сенімді.
«Мен бет-әлпеттерге тоқтамаймын және, мысалы, біреуді нақты көрсетпеймін: «Бұл адам сөйлемейді және ол арам». Мен жалпы сөйледім, нақты адамдарды көрсетпедім. Мен бұл жерде Азаматтық кодекстің бұзылуын көрмеймін.
Бұл кез келген адам блог жазып, сөйлесе алатын қоғамдық орындар, жаппай мерекелер», - деп түсіндіреді заңгер-депутат.
Естеріңізге сала кетейік, демалыс күндері Астананы аралап жүрген Мәжіліс депутаты Абзал Құспан астаналық қазақтардың негізінен орыс тілінде сөйлейтініне ашуланған болатын.
